Nedir Bu Runners High?
Bu yazımızda daha ismini duyar duymaz merak uyandıran ve aslında çoğu kişinin deneyimlerken pek de fark etmediği bir terimden bahsedeceğiz.
Evet, doğru bildiniz! Türkçe’ye koşucu sarhoşluğu/kafası olarak çevirebileceğimiz meşhur runner’s high…
En basit tanımıyla yoğun tempolu ve uzun bir koşudan kendinizi olağan dışı iyi hissettiğiniz duruma Koşucu Kafası (Runner’s High) diyoruz. Peki koşucu kafasına nasıl ulaşılır?
Koşu sarhoşluğunu anlayabilmek için önce durumun nörolojik olarak nasıl gerçekleştiğine bakalım. Koşu sonrası beynin limbik ve prefrontal bölgelerinde endorfin seviyesinin artışı koşucuya öforik yani oldukça yükselmiş kendine güven ve başarı duygusu hissettirir. Vücuttaki bu hormonal değişim sonrası koşucu bu duyguyu tekrar tekrar yaşamak ister. Bir nevi vücut kendi kendini tekrar tekrar ödüllendirmek ister de diyebiliriz. Bu yoğun tempolu koşunun getirdiği aşırı mutluluk hali de koşmak için ihtiyacımız olan motivasyonu yaratır.
Hepimizin ilk başta dikkatini çeken endorfin olsa da egzersiz sonrası vücudun salgıladığı bir diğer hormon da “endocannabinoids”dir. Daha çok strese karşı reaksiyon olarak artan bu hormon vücudun iç dengesini dışarıdan gelen etkenlere ( acı, yaralanma…) karşı normale çevirir. Bu hormon marijuana maddesinin yarattığı etkinin sebebi olan THC kimyasalının vücudun doğal yollardan sentezlediği bir versiyonudur aslında. Endorfin hormonu vücudun sadece belli nöronları tarafından salgılanırken endocannabinoids her hücre tarafından salgılanabilir. Bu da beynin üzerindeki etkisinin çok daha yüksek olmasını sağlar.
Peki koşucu kafasına ulaşabilmek için neler yapabiliriz?
1. Vücudunu %70 – %85 arası çalıştır
Vücudunu “iyi stres” durumuna sokmalısın yani vücudunun maksimum düzeye yakın şekilde, %70-%85 arası, çalışıyor olması gerek. Vücudunun yorgunluğa rağmen hala dirençli ve seni ayakta tutabilecek durumda olmasına da dikkat et. Gereğinden fazla yorulursan, iyi beyin kimyasallarının salınımı seni nefes almaktan ve iyi hissetmekten alıkoyabilir.
2. İstikrarlı ol
Koşuya yeni başlayanların koşucu sarhoşluğuna hemen ulaşması mümkün değildir çünkü bedenleri onları bu keyifli duruma sokmak için yeterince yoğun bir egzersiz seviyesini sürdüremez. Bu yüzden istikrarlı bir şekilde koşmaya devam et, söz veriyoruz buna değecek!
3. Antrenman aralıklarını değiştir
Vücudunun düzenli egzersiz rutinine alışmasını önlemek önemli bir adımdır. Unutma ki, vücudun bu kafayı ancak orta derecede bir stres altındayken yaşayabilir. Yani yapman gereken antrenman rutinini yüksek yoğunluklu aralıklarla yaparak stres seviyeninin doğru akışını sağlamak.
4. Uyku düzenini ayarla
Doğru uyku düzeninin hayattaki önemini zaten biliyorsundur. Araştırmalar gösteriyor ki ideal endocannabinoid üretimi için günlük 8 (sekiz) saat uyku şart!
5. Dinleneceğin günleri önceden belirle
Koşucu kafası sende bunu ardı ardına yaşama isteği yaratsa da fazla antrenmanın bedenininde yaratabileceği sonuçları düşünmen gerekir. Yoğun antrenman ve koşu programından sonra ara vereceğin zamanları önceden belirle ve o günlerin keyfini çıkar.
6. An’da ol
Hedefin sadece bu kafayı yaşamak olursa hiç bir zaman istediğin sonucu alamazsın. En sevdiğin çalma listeni açarak eğlenmeyi ya da bir arkadaşınla beraber koşmayı dene. Vücudun yorulacağı için yapacağın en iyi şey zihnini rahatlatmak olacaktır.
